Bafra Kalkınma Ofisi Koordinatörü Eyüp Elmas'ın Bafra Belediye Meclisindeki konuşmasının tam metni:4 ay önce yapacağımız programı bugüne bıraktığımız için sizlerden özür diliyorum. Yaklaşık 5 aydır Bafra`nın kalkınma planını çalışıyoruz. Aslında Bafra için bu anlamda önemli bir şey yapıyoruz. Neden önemli bir şey yapıyoruz, Türkiye`de 840 civarında ilçemiz var 840 ilçemizde olmayan bir şey yapıyoruz.
Değerli arkadaşlar bizim ilçe il yönetimiz bir sorun var. Bu ilçe yönetimi ve il yönetimi kalıbı dört dörtlük olamayınca neyi koyarsanız koyun bir şekilde olmaması gereken şekilde elde bir kalıyor iki kalıyor. Neyi kastediyorum açıklayacağım.
Şimdi ilçelerimizin 5 yıllık strateji planları var. Örneğin belediyemiz kendi bütçelerini Finansman ekiplerini araç parklarını düşünerek yapıyor. Değişik konularda böyle. Hem ilçelerimizde hem illerimiz de tüm kurumlarımızla birimlerimizle akademik iş dünyası çevrelerimizle muhtarlarımız var, meclislerimiz ve hep beraber yaptığımız, hep beraber inandığımız ve hep beraber halkla imza attığımız ve kendi ilçemizi bağlayan kendi kurumuzu da bağlayan ama kendi kurumlarımız bütçesini ve eylem palanlarını projelerini de ona göre şekillendirdiğimiz bir yol haritamız yoktur. Türkiye`nin hiçbir ilinde ve ilçesinde yoktur. Samsun Merkezinde bir küçük istisna tutuyorum. Bir Yusuf Yılmaz Bey, 2004- 2007 yılları arasında Samsun Kalkınma Planı hazırlamıştır. Ama uyguladığı bazı şeyler Türkiye`de konuşulmuyordu. Aynen nasıl ki devlet planlama teşkilatı merkezden projeleri planları bütçeleri yatırım puanlarını belirliyor ve yıllardır biz buna itiraz ettik karşılığında red konuldu. Kalkınma Ajansları kuruldu. kötümü oldu iyi mi oldu mükemmel mi işliyor orası tartışılır. Ama niye çok iyi kurumsulaşma ve alt yapısı iyi aslında bu yapı her ilimize her ilçemizde lazım olan bir yapı peki ne olması lazım.
Biz Bafra Kalkınma diye üçlü bir yapı çalışıyoruz. Eksiklerimizi çok konuşacaklarımın ve konuştuklarımın çoğunu da yapamamış olabilirim. Ama bir kısa vadeli kalkınma planı hazırlıyoruz. Tüm kurumlarımızı kapsayacak şekilde belediyemiz, kaymakamlığımızı, Ticaret Sanayi Odamızı, Ticaret Borsamızı. Bu kurumlarımıza diyoruz ki bir kalkınma merkezi oluşturun. İçinde aynen kalkınma ajansındaki uzmanlar gibi 3-5 beyin adamımız olsun. Belli periyotlarla yani iki haftada bir olabilir, ayda bir olabilir. Bu plan doğrultusunda gündemli bir şekilde aynen kalkınma ajansı yönetim kurulları gibi bir araya gelmeli. Yani ilçedeki arkadaşlarımız düğün cenaze davetin dışında on yıl sonraki Bafra'nın geleceğini istihdamını, tarımını turizmini konuşmak üzere palanlı programlı aynen bu meclislerde olduğu gibi bir araya gelmeli.
Yani özetim, bir ilçe kalkınma modelinde kısa orta kısa vadeli kalkınma planının olması lazım. ilçenin üst yönetimini bir araya getiren kalkınma birliği olması lazım ve bu planın mutfağını oluşturacak ilçedeki sektörün ağırlığıyla da paralel mesleklerde bir kalkınma menciğinin olması lazım.
Kıymetli arkadaşlar kendi ilimden örnek vereyim; Ünye tarihsel derinliği olan bir kültür sanat şehridir. Ünye`de turizmde çalışan bir personelimiz yoktur. Bafra`da bir kültür sanat şehridir. Bafra`nın da ciddi bir kültürel sanatsal derinliği vardır. Yedi medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehirdir. Maalesef bu dediğim Bafra içinde geçerli.
Yani Bafra Musiki Cemiyetinde, kültür sanat ortamlarında şunu yapalım, bunu yapalım değil. Bunu kast etmiyorum arkadaşlar. Dünya turizmde nereye gidiyor, Türkiye nereye gidiyor, Samsun nereye gidiyor, ben nerde yer almalıyım. Dünyada öne çıkan turizm başlıları Samsun'da ve Bafra da ne olmalı. Dünya yok Türkiye yok Samsun yok bir tek Bafra var gibi buradan çalışıp peşinde küçük Samsun`a bölgesine Karadeniz çapına birleşerek bir yönetim anlayışı da bir mutfakta bunların hep pişirilmeleri lazım
5 ana başlığımız 70 alt çalışma gurubumuz var. Bu beş ana başlık tarım, turizm, sanayi, kentleşme ve organik Bafra. 70 alt çalışma gurubu ise yaklaşık her başlıktan 14 çalışma gurubumuz var. Bu 70 çalışma gurubunda yaklaşık 500 küsur arkadaşımız bir şekilde görev yapıyor. Bir kısmı telefon trafiği ile bir kısmı toplantı tarafı ile burada birçok muhtarımız var iş adamımız var vs. şimdi bu çalışmanın arkasında ekranda gördüğünüz kurumlarımız var. Bu kurumlardan özellikle Bafra Belediyesine çok teşekkür ediyorum. Yani bize gönlünü kucağını zamanını her şeyini açtı. başta Zihni Şahin olmak üzere belediye müdürlerimize başkan yardımcılarımıza personellerine teşekkür ediyorum. 70 alt çalışma gurubu ile çalışmalarımız devam ediyor.
Başlık olarak ne var, onu da kısa kısa anlatalım. Tarım başlığında bizi her sektörde tüm detayları her yönü ile çalışamıyor olabiliriz. Stratejik planlarda şunu istiyoruz. Bafra`da tütün var Bafra tütünden ne kazanıyor. Yaklaşık 40-50 milyon TL yılda para kazanıyor ortalama. Biz istiyoruz ki tütün gibi pirinç gibi Bafra`ya bir on yıl içinde en az 5 tane daha sektörü yanına koyabilelim. Çeltik de bu yıl organik çeltiği çalışacağız. Onar dönümden yaklaşık bir 100 dönüm programlara koyduk. Tek tek hatır gönül işi bu insanları da belirliyoruz. Üniversiteden bir hocamız var onlara danışmanlık yapacak. yüksek sesle söylüyorum Bafra Dünyada çeltiğin başkentidir. Yalnız Bafra`dan gelip geçerken, Bafra`ya gelirken, Alaçam`a geçerken şehir içerisinde yürürken buranın çeltik cenneti olduğuna dair hiç bir kaynağınız yok. Alt yapı turizm hibe Programında ana yola üzerinde 3 metre derinliğinde 20 metre uzunluğunda bir servis istasyonu gibi yoldan geçenlerin duracağı dinleneceği Akalan fasulyesi ile Bafra pirincinden pilav üsttü yapıp yiyeceği hediyelik alacağı bir satış noktasını da planlıyoruz. Bafra`nın geleceği organik çeltikte bunu unutmayın. Piyasadaki organik çeltik fiyatları normal çeltik fiyatlarından yüzde elli daha üzerinde.
Et üretimde organize besin bölgesini çalışılıyoruz. Amasya`ya gittik. Orda bir tane kuruluş var daha 5`te 1 kapasitesinde. Herkes şunu söylüyor biz daha iyisini yaparız. Bu kadar beklemeye de gerek yok. Suluova Türkiye`de bir alt et bölgesi bizim Suluova kadar büyük başımız var. Yarısı kadarı hayvanımız var. Organize besi bölgesi yaklaşık on bin başlık oluşturulursa bu Bafra'da 25 binlik besi hayvanını 50 bine tırmandırır. Üç beş hayvanlık ölçekleri olana ona on beşe çıkartır. Bafra`yı Türkiye`de besi deyince akla gelir hale getirebilir. İkinci, bir aşaması daha var Karadeniz Bölgesinde entegre bir et tesisi yok TKDK'yı herkes biliyor. Artık 8 trilyonun yüzde 60'ı hibe şeklinde bir hibesi var daha doğrusu yüzde elli hibe arttı KDV muaf yaklaşık yüzde 60' a geliyor. Bafra'ya ondan sonra bir entegre çok güzel olur böyle nokta atışı çalışıyoruz.
Yüksek köylerde ceviz çalışıyoruz. Bafra'nın geleceği kesme çiçek bunu unutmayın. Türkiye`de kesme çiçek konusunda en iyi akademisyen Doç. Dr. Soner Kazaz. İçinizde Aydıner Holdingin Antalya'da seraları var. Kesme çiçek yapıyorlar. Onlarda bu hocamıza referans oldular. Soner Hocam bu işi çok iyi biliyor dediler.
Çiçek konusunda bir alt çalışma gurubu oluşturduk. Soner Hocamı telefonla bağladık bildiğimiz birçok konu çiçek konusunda yanlış yanlış bilgiler piyasada yanlış dolaşıyor. Türkiye'de kesme çiçek 5 bin dönüm Antalya'da kesme çiçek vardır Türkiye`nin kesme çiçeğinin ana vatanı Antalya. Bu 5 bin dönüm, 4 bin 500 dönümü karanfil kesme çiçek de karanfil demek havalılık demek. Arkadaşlara geriye kalan 500 dönüm. Ben şuna çok inanıyorum: Biz kesme çiçeği Bafra'ya oturtursak dünyanın en büyük çiçek alıcı Rusya karşımızda. Pazara yakınız. Dünyanın en büyük çiçek alıcısı ülke Rusya.
Nisan ayında Tarım Kırsal Kalkınma Destekleme Kurumu tekrar hibe programına çıkıyor. Kesme çiçeği yüzde elli hibe artı KDV muaf destekliyor. Bir milyon sekiz yüz bin liraya kadar. 1 milyon 800 bin liraya 30 dönüm modern ısıtmalı sulamalı çiçek yapabiliriz.
Kazakistan'da, Şanlıurfa'da, Isparta'da, Antalya Bölgesinde Türkiye'nin birçok yerinde çiçek çalıyor. Bafra'nın 5 yıllık meteorolojik verilerini güneş iklimlendirme, nem birçok şeyini çalıştı ve bize Taban Suyu yüksek olmasın cilim toprağı olmasın.
Dolayısıyla anayolun deniz tarafında değil ana yolun üst tarafın da sulama imkanı olana modern seralar kast ediyoruz. Bafra'da çiçeğin gelişmeme sebebi bu. 200- 500 metrekarelerde kesme çiçek olmaz. En az işletme başına 5 dönüm ısıtmalı sulamalı modern bir oluşturmasanız para kazanamazsınız. Toplamda belli bir ölçekte en az 100 dönüm, ısıtmalı, sulamalı modern dikim. Gününden satış gününe kadar planlanmış en az 100 dönüm, ortalama 500 dönümlük. Bafra için büyük fırsat sebzede. GAB idaresi gibi Doğu Karadeniz Kalkınma Planı (DOKAP) idaresi var biliyorsunuz. Samsun'da bir 10 bin tl'lik sebzede dönüşüm projesi hazırlıyoruz.
Yüksek köylerimizde az önce söylediğin çiçek için geçerli olan şey çilek içinde geçerli. Türkiye piyasasında ve sahil kuşağında çilek bittikten sonra yüksek köylerde çilek çıkıyor. Biz Çambaşı Yaylasın'da Ordu'da 1500 rakım civarında çilek yapıyoruz. 7-8 lirayı yıl ortalaması düşmüyor. 3 tl üzerinden bir fizibilite yaptık, ortalama dönüm başı geliri 5 bin lira civarı.
Turizmde; 7 günde Bafra diye bir proje çalışıyoruz. 14 turizm alt başlığımız var. Çatı başlığımız bu. Bafra'yı 7 bölgeye ayırdık. Bir bölge Rengerli'den Nebyan'a kadar, Sürmeli merkezli bir bölge 19 Mayıs`tan Doğanca'ya kadar Delta merkezli bir bölge, İkiztepe merkezli Gelin Köprüsünden Yakakent'e bir bölge, Kolay'da 360 derece etrafı bir bölge Tepeköy, etrafı bir Bölgede Akalan tarafı ve 7. bölge de Bafra merkez.
Bafra tarih hazinesi kültürel hazinesinin üzerinde oturuyorsunuz. İnanılmaz derinlikleri var. Osmanlı'nın at ihtiyacını Yün Dağı ve arkası karşılıyor. Bir aura çalışmamız oldu Bafra`da milli parklar takip ediliyor. Bir alan avlak alan ilan edildi. Uluslararası bir turizm başlığıdır avlak. Yün Dağı Kapıkaya'nın arkası bir milli park çalışması. Gene bu plan kapsamında inşallah bu yılın sonunda tamamlanacak. İnşallah Samsun'un Bafra'da bir milli parkı olacak. Biz bu yedi bölgenin haritalarını kitabelerini, vardığımız bir yerden size ihtiyaç olmadan turistin okuması lazım. Bir kaç dilde kitabelerini anayol üzerinde totemlerini ve yön tabelalarını, Hediyelik eşya ve satış noktalarını turlarını birçok şeyini eş zamanlı çalışıyoruz.
1 Ocak`ta başlatmayı hedefledik ama olmadı. Hepinizden destek bekliyoruz. Başlangıçta her bölgeye Kapadokya turu gibi güvenlikli, rehberli turlarımız başlayacak. Ardından bir kaç ay sonra her gün her bölgeye, Bafra`da yedi gün her bölgeye. Bu bölgeler hareket etmiş olacak. Ben Bafra'nın uluslararası bir turizm merkezi olacağına inanıyorum.
Delta'da balon turizmini çalışıyoruz. Arkadaşlar 5 yıllık meteorolojik verileri incelediler. Eğer balon turizmine uygun çıkarsa gerçekten Samsun turizmini Bafra sürükleyecek.
Deltayı Büyükşehir Belediyemiz ciddi anlamda sahiplendi çalışıyor ve Bafra'da buna benzer birçok konu var. Derbent'e ve büyük baraja büyükşehir belediyemiz 2 tane feribot verecek.
Bafra yedi medeniyet yaşamış. Yedi medeniyet müzesini çalışıyoruz. İkiztepede bir müzemiz yok müzeyi çalışıyoruz.
Uluslararsası turizmde trend kültür yolları çok önemli. Lidya Yolu, Hitit Yolu Gastronomi Yolu. İkiztepe'den Oymaağaca bir Kültür Yolu çalışıyoruz.
Geri dönüşüm. Bu konuyu atlıyoruz. Evdeki bir kötü kâğıdı çöpe değil hangi poşete konulmasından hangi kutuya konulmasından nereye de geri dönüşüme gitmesinden oradan hangi dönüşümlerin enerji vb elde edilmesine ve organik atığına kadar bir sistem oluşturmanız gerekiyor. Yüzde yüz kentini ısıtan, kendi kentini elektriğini buradan üreten şehirler var.
Organik Bafra diye bir başlığımız var. Ve eliniz altında çorak denilen bir sulama alanınız var. Burada sülük yetişiyor. Ve nadir yetişen bölgelerden bir tanesi. Bir örnek vereyim. Sülük tedavisi çok özel bir tedavidir. Ortalama 10 gün sürüyor. Yaklaşık 40 sülük kullanılıyor. Her sülüğün tanesi ortalama 10 lira sadece sülük fiyatı 400 lira. 10 gün sabah öğle akşam yemekleri konaklama 100 lira olsa bin lira, bin 400 lira. Tedavi ücreti 600 lira, 2 bin lira. Bir kişiyi Bafra'ya sülük tedavisi için getirmenin Bafra`ya bıraktığı para 2 bin lira. Demek ki bin kişi getirsek 2 milyon TL. inanılmaz rakam. 2 milyonluk da alışveriş falan derken 4-5 milyon TL. Sadece sülüğü kurumsallaştırsak sülük tedavi merkezlerinden sülük üretim havuzlarına kadar. Bafra'nın böyle çok potansiyelleri var.
Bafranın haberi, bafra